رژیم آل سعود که حجاج شرکت کننده در مراسم برائت از مشرکین در سال ۶۶ را به خاک و خون کشید، امروز حتی از برقراری امنیت برای حجاج و برگزاری مناسک حج به شکل سنتی مورد قبول معیارهای خود نیز عاجز است.

حوادثی که در حج امسال اتفاق افتاد، باعث شد این بحث که عربستان توان لازم برای اداره و مدیریت حج را ندارد، دوباره قوت بگیرد. مهمترین حادثه حج امسال، سقوط یک جرثقیل بزرگ در مسجدالحرام بود که ۱۰۷ کشته و ۲۳۸ مجروح برجا گذاشت. مروری بر اتفاقات ریز و درشت حج سالهای قبل هم این موضوع را تأیید می کند که باید برای مدیریت حرمین شریفین مکه و مدینه تصمیمی جدی اتخاذ شود. یکی از پیشنهاداتی که در این باره طرح شده است، مدیریت شورایی حرمین شریفین توسط مجمعی از کشورهای اسلامی است که با مروری به وضعیت مدیریت آل سعود در برگزاری مراسم حج، پیشنهادی قابل تأمل به نظر می رسد.

اما بی کفایتی آل سعود تنها در سهل انگاری و اهمیت ندادن به جان حجاج خلاصه نمی شود. در روز جمعه، ۶ ذی الحجه سال ۱۴۰۷ قمری (۹ مرداد ۱۳۶۶ و ۳۱ ژوئیه ۱۹۸۷)، پس از آن که حجاج ایرانی در طی تظاهرات برائت از مشرکین، «شعار مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» سر می‌دادند، نیروهای امنیتی عربستان بر آنان آتش گشودند. در این تظاهرات ۴۰۲ نفر...